Zacznijmy od powitań, czyli od tego, jak możemy się przywitać z osobą, która mówi w języku ukraińskim.
Привіт /prywit/ = cześć!
Доброго ранку /dobroho ranku/ = dzień dobry (od rana do południa)
Добрий день /dobryj deń/ = dzień dobry (po południu)
Добрий вечір /dobryj weczir/ = dobry wieczór
*Dwa ostatnie powitania Ukraińcy często modyfikują i mówią: Доброго дня /dobroho dnia/; Доброго вечора /dobroho weczora/. Tradycyjnie jest: Добрий день і Добрий вечір, ale możecie też powiedzieć: Доброго дня; Доброго вечора.
A teraz jak pożegnać się po ukraińsku? Oto kilka możliwości:
Бувай /buwaj/ = cześć
Па-па /pa-pa/ = pa!
До побачення /do pobaczenia/ = do widzenia
До зустрічі /do zustriczi/ – do zobaczenia (dosłownie “do spotkania”, ponieważ зустріч to spotkanie)
На добраніч lub добраніч /na dobranicz/ = dobranoc.
Teraz już wiesz jak przywitać się i pożegnać w języku ukraińskim i można przejść do innych zwrotów grzecznościowych:
Дякую /diakuju/ = dziękuję
Будь ласка lub прошу* /bud’ łaska/ lub /proszu/ = proszę
*Будь ласка to ogólnoukraińskie “proszę”, natomiast “прошу” jest bardziej regionalne, można je usłyszeć we Lwowie lub innych regionach Ukrainy Zachodniej.
Нема за що /nema za szczo/ = nie ma za co!
Перепрошую /pereproszuju/ = przepraszam (kiedy kogoś zaczepiasz, np. żeby o coś zapytać lub poprosić)
Вибачте* /wybaczte/ = przepraszam (proszę o wybaczenie).
*вибачте – forma oficjalna, powiemy tak do osób starszych lub nieznajomych, а вибач /wybacz/ jest formą nieoficjalną, używamy jej wtedy, kiedy mówimy z kimś na “ty”.
Odpowiedzią na Вибач/вибачте może być:
Нічого страшного /niczoho strasznoho/ = nic strasznego, lub po prostu:
Та нічого /ta niczoho/.
Nie warto ograniczać się tylko do powitań, pożegnań i uprzejmych słówek. Oto kilka przydatnych pytań, które możesz dodatkowo wykorzystać przy pierwszym kontakcie:
Як тебе звати?* /jak tebe zwaty/ = jak masz na imię?
Як тебе звати zapytamy w sytuacji nieoficjalnej, natomiast w języku oficjalnym powiemy:
Як вас звати?* /jak was zwaty/ – Jak Pan/Pani ma na imię?
*W języku ukraińskim zaimek ви (tutaj mamy formę zaimka “ви” – “вас”) ma dwa znaczenia. W pierwszym znaczeniu jest to forma grzecznościowa do osób nieznanych lub starszych (czyli jest to odpowiednik polskiego Pan/Pani), a w drugim znaczeniu zaimek “ви” oznacza grupę osób, czyli tak samo jak w jezyku polskim jest to zaimek drugiej osoby liczby mnogiej. Stąd “Як вас звати” może też oznaczać “Jak macie na imię?” Wszystko zależy od kontekstu.
Мене звати /mene zwaty/ = mam na imię + podajesz swoje imię.
Дуже приємно /duże pryjemno/ = bardzo mi miło
Kolejne wyrażenia to:
Як справи? /jak sprawy/ = co słychać?
Чудово /czudowo/ = świetnie
Дуже добре /duże dobre/ = bardzo dobrze
Добре /dobre/ = dobrze
Нормально /normal’no/ – w porządku
Погано /pohano/ = źle
Жахливо /żachływo/ = okropnie